Centrum Kultury i Sztuki w Kaliszu zaprasza na pierwszy w 2025 roku wykład popularno-naukowy z cyklu FOTOPLASTIKON. KALISZ NA FOTOGRAFIACH XIX I XX w. Tym razem Mateusz Halak przygotował prelekcję zatytułowaną „Raz czary, raz mary, czyli rurki z gazem na podbój nocy. Kaliskie neony”.
W kultowej sonacie Anny German o tańczących Eurydykach, światło i tańczące cienie odgrywają role pierwszoplanowe. W rzeczywistości, PRL-owska noc nie głasnęła nie przez antyczne nimfy, lecz dzięki światłu neonów. Świecące rurki z gazem to najjaskrawsze akcenty urbanizacji miast Ludowej Polski, kojarzące się dodatkowo z zamożnym Zachodem. Z tytułu kapitalistycznego pochodzenia żadna ośla ławka popkultury im nie zagroziła, a neonowe światło kołyszące cieniem latarni ulicznych było przez długie lata apoteozą nowoczesności. Choć te czary bardzo szybko nabrały przydomka mary – przez częste awarie i brzydkie starzenie się – pozostają do dziś w serdecznej pamięci pokoleń i zauważalnie przeżywają swój renesans.
Premierowy w roku 2025 Fotoplastikon w Centrum Kultury i Sztuki w Kaliszu, będzie retrospekcją po kadrach z Kalisza lat 70. i 80. XX wieku. Pełnych energetyzujących barw i kształtów. Neony kultowych restauracji, sklepów, banków i dansingów to zaproszenie do spaceru po mieście, które choć poznajemy po kształtach, to zmieniło swój stylistyczny makijaż. Zwłaszcza ten nocny.
Mateusz Halak, rocznik 1989, kaliszanin, absolwent UAM w Poznaniu – WPA w Kaliszu, w swoich ścieżkach popularnonaukowych skupiony wokół stylometrii i architektury pisma. Podjął staż naukowy z badania krojów czcionek na przykładach zasobów Bibliotheque Polonaise w Paryżu oraz Bibliotheque Nationale w Paryżu. Twórca ponad 350 artykułów poświęconych malarstwu, konserwatorstwie zabytków, architekturze nowożytnej, klimatowi wielokulturowych ośrodków miejskich i wiejskich, zjawiskom socjologicznym oraz technice obecnej w pejzażu miast od początku XX wieku. Publikuje na łamach Kultury u Podstaw – periodyku wydawanego przez Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego, oraz na lamach Życia Kalisza. Naucza kaligrafii w Polsce i we Francji. Pracuje w Miejskiej Bibliotece Publicznej im. Adama Asnyka, Pomaturalnym Studium Animatorów Kultury w Kaliszu, Uniwersytecie im Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz w Bibliotece im. Braci Gillerów w Opatówku. Pasjonat rzemiosła artystycznego okresu Pierwszego Cesarstwa Francuskiego.
OZA / za CKiS
