Przed nami jedna z najbardziej hucznych i kolorowych nocy – Sylwester 2021/2022. Razem z kaliską firmą MIZET i Fundacją POZYTYWNE EMOCJE, najliczniejszą na rynku reprezentację ekspertów z branży pirotechnicznej odpowiemy Wam na najczęściej zadawane pytania.
Fundacja POZYTYWNE EMOCJE to najliczniejsza na rynku reprezentacja ekspertów z branży pirotechnicznej, która pracuje nad obalaniem mitów jakie funkcjonują na temat fajerwerków w dyskursie publicznym. – Mówimy o faktach. Dokładamy też starań, aby jak najwięcej mówić o standardach w otoczeniu profesjonalnych użytkowników, ale nie tylko. Docieramy również do osób, które korzystają z fajerwerków od święta, by uczcić ważną dla nich okazję, jak np. sylwester, urodziny, śluby. Bo wbrew obiegowym opiniom można to robić przez cały rok! – mówi Ireneusz Patynowski, Prezes Fundacji POZYTYWNE EMOCJE
>>> BEZPIECZEŃSTWO <<<
Na co trzeba zwracać szczególną uwagę przy zakupie fajerwerków?
Dokonując zakupu fajerwerków należy zwracać uwagę przede wszystkim na:
- na nazwę i adres producenta lub importera;
- czy dołączona jest instrukcja obsługi w języku polskim i zawiera co najmniej: informację dotyczącą sposobu odpalenia oraz ostrzeżenia dotyczące bezpieczeństwa podczas użytkowania;
- czy znajdują się ostrzeżenia, w tym minimalna odległość, na jaką należy oddalić się po odpaleniu;
- czy zawiera określenie typu wyrobu, na przykład: bateria, petarda, rakieta, bo to ma wpływ na to w jaki sposób powinien być użytkowany;
- czy posiadają one oznakowanie CE oraz atest (Polska Norma nr PN-C-86061);
- jaką mają klasę bezpieczeństwa (więcej na ten temat w Jak sklasyfikowane są wyroby pirotechniczne?).
Ponadto należy dokładnie sprawdzić czy:
- obudowa nie posiada żadnych uszkodzeń mechanicznych takich jak pęknięcia, przerwania, wgniecenia czy wybrzuszenia;
- wyrób jest przeznaczony do pionowego ustawienia na podłożu lub wkopania w ziemię;
- wyposażony jest w oprzyrządowanie pozwalające na właściwe ustawienie;
- petarda przeznaczona do trzymania w dłoni posiada uchwyt zapewniający bezpieczne utrzymanie podczas palenia.
Gdzie można bezpiecznie kupować fajerwerki? Czy można kupować je przez Internet?
Materiały pirotechniczne należy kupować najlepiej w specjalistycznych sklepach – stacjonarnie. Rzetelni sprzedawcy powinni posiadać atesty bezpieczeństwa, pomóc dobrać odpowiedni zestaw i wyjaśnić jak bezpiecznie go użyć. Kupując u sprawdzonych dostawców możemy mieć pewność, że były one właściwie przechowywane i nie są uszkodzone lub przeterminowane.
Jakie są zasady bezpiecznego korzystania z fajerwerków?
Należy pamiętać, że fajerwerki to wybuchowe materiały łatwopalne o wysokiej temperaturze spalania oraz dużym polu rażenia. Dlatego też:
- należy obchodzić się z nimi w sposób szczególnie ostrożny (tak, aby zapewnić bezpieczeństwo sobie oraz innym – zarówno w trakcie jak i po ich odpaleniu);
- najważniejsze jest przestrzeganie zaleceń producenta, zwrócenie uwagi na ostrzeżenia oraz bezwzględne stosowanie się do instrukcji obsługi.
O czym szczególnie powinniśmy pamiętać korzystając z fajerwerków?
O zachowaniu zasad bezpieczeństwa. Przed odpaleniem fajerwerków należy sprawdzić czy na trajektorii ich lotu nie znajdują się przeszkody np. drzewa, budynki lub linie energetyczne. Należy również pamiętać, że:
- sztuczne ognie muszą być odpalane na wolnej przestrzeni pojedynczo w pozycji stojącej;
- najlepiej odpalać je wkładając uprzednio do pustych szklanych butelek;
- użytkownik powinien klęknąć z boku nie pochylając się nad odpalanymi fajerwerkami;
- po odpaleniu lontu należy szybko oddalić się na bezpieczną odległość podaną na opakowaniu lub w instrukcji.
- trzeba zaczekać na eksplozję, a po niej nie wolno odpalać wyrobu ponownie;
- niewybuchy są bardzo niebezpieczne. Jeśli eksplozja nie nastąpi nie wolno zbliżać się w jego pobliże przez 15 minut, a następnie wrzucić go do wody. Zasypać piaskiem pozostałości po odpalonych fajerwerkach.
>>> PRAWO <<<
Czy wolno odpalać fajerwerki poza sylwestrem?
Odwołując publiczne pokazy władze miast tak sformułowały przekaz, że można odnieść wrażenie, że przepisy prawa zakazują używania wyrobów pirotechnicznych. Policja ostrzega, że przepisy prawa zakazują wręcz używania wyrobów pirotechnicznych w miejscach publicznych za wyjątkiem 31 grudnia oraz 1 stycznia. Tymczasem zakaz ten, z wyjątkiem 31 grudnia i 1 stycznia, dotyczy wyłącznie miejsc publicznych oraz godzin ich użytkowania podczas tzw. ciszy nocnej. W praktyce, każdego dnia fajerwerki uświetniają wiele ważnych wydarzeń, takich jak śluby, urodziny czy imprezy prywatne.
Odpalanie fajerwerków jest dozwolone również na „własnym podwórku”. Podobnie jest z terenami, na których organizowane są różnego typu imprezy, pod warunkiem, że właściciel działki wyraził na to zgodę. Podobnie sytuacja wygląda w przypadku pokazów pirotechnicznych organizowanych podczas wesel.
Na prywatnych posesjach można używać pirotechniki, ale tylko w godzinach, w których nie obowiązuje cisza nocna. Nocne salwy wystrzałów mogą nieść za sobą negatywne konsekwencje na mocy przepisu zakazującego zakłócania spokoju, spoczynku nocnego i porządku publicznego.
Czy używanie fajerwerków może godzić w porządek publiczny?
Nie każde użycie wyrobów pirotechnicznych godzi w spokój i porządek publiczny, ale tylko takie, które nosi znamiona wybryku. W praktyce działanie, które mogłoby być za takie uznane musi mieć miejsce w konkretnych okolicznościach – w danym miejscu i otoczeniu oraz w określonym czasie, kiedy nie należało się tego spodziewać, a dodatkowo to działanie powoduje negatywną ocenę społeczną i uczucia odrazy, gniewu i oburzenia. Dlatego nie można uznać za wybryk pokazu fajerwerków, który nie tylko nie koliduje w sposób rażący z obowiązującymi w danym kontekście normami (np. odbywa się poza godzinami ciszy nocnej, nie jest przejawem chuligaństwa), ale przeciwnie – wzbudza w powszechnym odbiorze pozytywne emocje. Za sytuacje, w których wykorzystujemy wyroby pirotechniczne w okolicznościach odpowiadających zasadom współżycia społecznego należy zatem uznać m.in. profesjonalne pokazy uświetniające różne uroczystości – urodziny, wesela, czy np. imprezy miejskie.
Odniesienie do podstawy prawnej:
Art. 51. § 1. Kodeksu wykroczeń wskazuje, że” „Kto krzykiem, hałasem, alarmem lub innym wybrykiem zakłóca spokój, porządek publiczny, spoczynek nocny albo wywołuje zgorszenie w miejscu publicznym, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny.
>>> EKOLOGIA I ZWIERZĘTA <<<
Czy jest sposób, aby pomóc zwierzętom, które boją się huku fajerwerków?
Jest wiele sposobów na to jak pomóc zwierzętom w czasie kilkuminutowego pokazu sztucznych ogni. Ilu ekspertów, tyle opinii. Behawioryści są zgodni, że każde zwierzę jest inne, ma inny charakter, temperament, doświadczenia etc. Najważniejsze, aby – przede wszystkim – trzymać swojego pupila w domu. Nie zabierać psa ze sobą na pokaz sztucznych ogni czy na podwórko w momencie, kiedy używane są tam fajerwerki. Najlepszym miejscem będzie umieszczenia zwierzęcia w domu z pozamykanymi oknami i drzwiami, tak aby zwierzę nie słyszało dźwięków z zewnątrz. Należy zasunąć rolety lub zasłony, aby błyski światła nie docierały do wewnątrz. Efektywnym sposobem na odwrócenie uwagi pupila jest włączenie spokojnej muzyki. Mogą to być dźwięki natury lub muzyka klasyczna. Pozwoli to dodatkowo zagłuszyć dźwięki fajerwerków pochodzące z zewnątrz.
Czy jest alternatywa dla tradycyjnych fajerwerków emitujących hałas?
Organizacja pokazów sztucznych ogni z wykorzystaniem tzw. „silentów” czyli ładunków o niskim natężeniu emitowanego dźwięku jest bardzo popularną praktyką na zachodzie. Jednak w Polsce niewiele firm zajmujących się pirotechniką oferuje tego typu usługę.
>>> KOMENTARZ BRANŻY PIROTECHNICZNEJ NT. MOŻLIWOŚCI UŻYTKOWANIA FAJERWERKÓW <<<
Fajerwerków można używać przez cały rok. W zgodzie z prawem. W obiegu funkcjonuje wiele mitów. Tymczasem zakazy dotyczą przede wszystkim przestrzeni publicznej, a nie „własnego podwórka”.
Petardy, rzymskie ognie, trzaskające kulki, wyrzutnie, baterie, czy zimne ognie, to nie tylko sposób na powitanie Nowego Roku. To też okazja do tego, aby w gronie rodziny i najbliższych znajomych uczcić urodziny, wesele czy inne okazje, które są dla nas ważne.
>>> Fajerwerki w przestrzeni publicznej
Wielu z nas jest jednak przekonanych, że poza sylwestrem korzystanie ze sztucznych ogni nie jest prawnie dozwolone. A przecież fajerwerków można używać przez cały rok! Ograniczenia dotyczą tylko i wyłączenie odpalania ich w przestrzeni miejskiej. Co do zasady trzeba mieć na uwadze poszanowanie ciszy nocnej. Ale odwoływanie pokazów przez władze niektórych miast, czy to w sylwestra czy w ramach imprez publicznych, okazało się mocno wprowadzające ludzi w błąd.
>>> Pokazy w granicach prawa
Warto zwrócić uwagę, jaka niekonsekwencja w myśleniu i działaniu powiązanym z zakazami, pojawia się w przypadku miejskich eventów. Np. odwołujemy pokazy fajerwerków z uwagi na hałas, ale decydujemy się na koncerty pełną parą… Tymczasem ruch miejski czy właśnie duże koncerty generują niejednokrotnie więcej decybeli niż pokaz, który trwa np. kilka do kilkunastu minut.
W czerwcu 2020 roku., na radiowroclaw.pl, po super pokazie pirotechnicznym podczas profesjonalnie zorganizowanej imprezy, w sieci pojawił się ciekawy wpis, który jest kwintesencją racjonalnej dyskusji (zapis oryginalny): Firmy posiadające uprawnienia mogą strzelać przez cały rok! Osoby prywatne na swoim (prywatnym) terenie mogą również używać pirotechniki przez cały rok. Dodatkowo po frekwencji imprezy widać że ludzie kochają fajerwerki. Nie wiem skąd nagle taka nagonka? Ludzie nie dajmy się zwariować! (…) Dlaczego nie można porozmawiać na argumenty tylko zawsze wychodzi kwestia paru osób które MUSZĄ PRZEKONAĆ WSZYSTKICH że ich prawda jest „najmojsza”.
>>> Fajerwerki na własnym podwórku
Z wyjątkiem 31 grudnia i 1 stycznia zakaz używania fajerwerków dotyczy wyłącznie miejsc publicznych oraz tzw. ciszy nocnej. Co więcej, nie każde użycie wyrobów pirotechnicznych godzi w spokój i porządek publiczny (w nawiązaniu do art. 51. § 1. Kodeksu wykroczeń, którym straszeni są często sympatycy fajerwerków). Działanie, które mogłoby być uznane za karalny wybryk musi zajść w konkretnych okolicznościach – w określonym miejscu i otoczeniu oraz w określonym czasie, kiedy nie należało się tego spodziewać, a dodatkowo to powoduje negatywną ocenę społeczną i uczucia odrazy, gniewu i oburzenia.
