W imieniu organizatorów zapraszamy na obchody 758. rocznicy nadania Statutu Kaliskiego zwanego także prawem kaliskim – pierwszego dokumentu normalizującym pozycję prawną Żydów w naszym mieście. Spotykamy się we wtorek, 16 sierpnia o godzinie 18.00 na skwerze historycznym Rozmarek.
Statut Kaliski z 1264 roku był pierwszym dokumentem normalizującym pozycję prawną Żydów w Kaliszu. Przepisy w nim zawarte były tak istotne, że król Kazimierz Wielki rozszerzył ich zasięg najpierw na Żydów wielkopolskich, a następnie na wszystkich Żydów zamieszkujących ówczesną Polskę. Potwierdzany przez kolejnych władców Rzeczypospolitej Obojga Narodów (ostatnim był Stanisław August), przez wieki pełnił rolę podstawowej regulacji sytuacji prawnej Żydów w Polsce.
Statut wyznaczał zakres władzy nad ludnością żydowską, zasady według których Żydzi mogli prowadzić działalność handlową oraz regulował ich relacje z chrześcijanami. Wyróżniały go zwłaszcza dwa przepisy: nie można było oskarżać Żyda o używanie krwi chrześcijańskiej (tzw. oskarżenie o mord rytualny) a w razie nocnej napaści chrześcijański sąsiad miał obowiązek udzielić Żydowi pomocy pod karą grzywny. W Statucie przewidziano także kary za zbezczeszczenie synagog i cmentarzy. Dzięki tym zapisom Statut Kaliski stał się symbolem bezpiecznej egzystencji Żydów w Polsce.
Oryginał tego przywileju, wzorowanego na edyktach władców Czech i Węgier, nie zachował się. Tekst przywileju wydany został w zbiorze praw Kazimierzowskich oraz kodeksie Zamoyskiego. W 1928 roku malarz Artur Szyk, opublikował bibliofilskie wydanie Statutu Kaliskiego dedykowane Józefowi Piłsudskiemu. Jeden z egzemplarzy „Statutu Szyka” znajduje się w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Kaliszu.
– Kolejnym impulsem, do zorganizowania tego spotkania jest to, iż jako mieszkańcy Kalisza, nie potrafimy pogodzić się z niedopuszczalnym zajściem z 11 listopada ubiegłego roku. Nie możemy pozwolić, aby Kalisz w świadomości świata był miastem przekreślającym swoją wielokulturową historię. Pokazaliśmy to 14 listopada ubiegłego roku w antyfaszystowskim marszu zorganizowanym przez kaliszan. Jeśli czujecie tak samo – nie może Was zabraknąć w tym dniu – mówi portalowi Kalisz24 INFO Dorota Swinarska-Miłek.
